REISVERHALEN in plaats van een briefkaart
VUURWERK Saint Paul 16 juli‘88
1.
Op zee tussen Cannes en Antibes
-
het is
- en op die dag
- viert heel Frankrijk feest-
Vanaf de boot wachten we
Tot ’t vuurwerk begint
De nacht valt langzaam
en omdat er zo idioot veel
villaatjes zijn gebouwd
om de oorspronkelijke dorpjes en stadjes heen
gaan er idioot veel lichtjes aan
op de hellingen en langs de kust
en is dat een idioot mooi gezicht
De boulevards en de bergwegen rijgen zich
als guirlandes om de heuvels
Het twinkelt als een gek
En dan beginnen ineens
bijna zonder plofjes
de vuurwerken
Saint Paul, Grasse
Haut de Cagnes
Overal in het panorama
barsten die kleurige bloemen los
en fonteinen
en raketten
en uitéénspattende planeten
als kleine erupties in een
mooi gezicht
als uitroeptekens
als accolades voor het grote werk
dat nu begint in Cannes
een half uur lang
2.
Waarom doet het mij zo’n pijn
Waarom rommelen de klappen
als een dodenmars door mijn
gehoor
Waarom scheurt elke uitbarsting
een stukje weg van mijn gezicht
Waarom kan ik niet genieten van dit schouwspel
Waarom viert men feest op
mijn lichaam
Waarom lig ik hier langs de kust
vastgebonden
als een Gulliver
terwijl duiveltjes van
mij met vurige staken prikken
en grote bloedfonteinen
laten barsten
Ze steken me de ogen uit
en het knettert
en de mensen roepen: Ooooh…
Dit is het bouquet!
Feest! Vier feest!
Dit is het moment
We vieren de revolutie
We vieren de victorie
Als je een omelet wilt maken
moet je altijd wat eieren breken
3.
Ik verzet me niet
Ik verlies me niet in zelfmedelijden
Ik heb alleen pijn
Pijn
De hele wereld
Ondragelijke pijn
Erupties van pijn
Bloedende bloemfonteinen
Uitéénspetterende pijn
Wie zou er niet met me willen ruilen
Wie zou er niet
op zo’n boot voor Cannes
gezellig bij willen zijn.
BIENNALE VAN VENETIE 25 juli ‘88
Alles is kunst
De vaporetto die roestige
bochten draait in de lagune
De mottige muren
van Venetië
afbrokkelend in
terra-wit-zalm-roze
groen-grijs-blauw-oker
gele vlekken en korsten
De obers-verkopers-gidsen
met hun snelle babbel
in alle talen
- al in 1600 verbaasden
- de reizigers zich over
- de hoeveelheid vreemdelingen,
- Turken, Arabieren,Indiërs als toeristen
- negers als bedienden
Een groepje Japanners
verzameld achter een vlaggetje
is kunst
En drie gondels, ook vol
Japanners
met een zanger en een accordeonist
die Italiaanse lederen brengen
Dat is ook kunst
En het hele terras van het
dure restaurant langs het water
waar ik vanavond dineer
applaudisseert
zoals dat hoort
voor kunst
2.
Vanochtend was er mist
en komende van het Lido
doemde het paleis
en
ineens op
uit ’t water en de wolken
Dat was kunst
Verzadigd van Tintoretto
en Veronese
en Bellini
en Carpaccio
en spaghetti all’vongole
ga ik naar de tuinen
waar de paviljoenen
me opwachten
vol kunst
De overmoed!
Er blijft niet veel overeind
maar wat er blijft
is dus sterk
overweldigend
zoals een bezoekster zei
bij het weggaan
en laten we hopen
dat we het
over hetzelfde kunstwerk
hadden
Vanuit de vreemdste hoeken
Zwitserland
Denemarken
De D.D.R.
België
vertellen kunstenaars
hun verhaal
dat in Venetië
een vreemde bijklank
krijgt
Aandoenlijk soms
en soms ook
extra overtuigend
De friebeltjes
die ineens een gezicht
blijken te zijn
en een lijf
Een vergezicht
Een getourmenteerde man
uit Ijsland
die een boodschap
de wereld inslingert
die ik
via Venetië
ontvang
Ontroerende houtconstructie
Uit de bossen van
Hongarije
De werken van Jasper Johns
Hebben de beste environment
Door de ijskoude air conditioning
In het trotse paviljoen
Van Amerika
terwijl de
tentoonstelling
en héél Venetië
druipt
3.
En in die hitte barst ’s avonds
een onweer los
aangekondigd door
twee, drie hevige windvlagen
die de tafelkleden doen opwaaien
de gasten van het terras jagen
de gondels op het open water
in moeilijkheden brengen
- gillende toeristen
- wankelende boten
- roeispanen raken verloren-
en dikke regendruppels
kletteren op
het klotsende water
en op de oude stenen
En als ik later
terugvaar naar het Lido
- de onverstoorbare vaporetto
- doorklieft regen en onweer
- en woelige zee
zie ik Venetië en de
omringende eilanden
om de 10 tellen
fel uitgelicht
door knetterende bliksemstralen
en denk ik aan Byron
die met soortgelijk weer
terugkomend van het Lido
- de gondel bijna omgeslagen
- hoeden weggewaaid, roeispanen verloren
- de boot maakt water
wordt opgewacht door zijn vriendin
op de trappen van het Palazzo Mocenigo
[en ik citeer zijn brief]
“De wind blies haar haren en haar kleed om haar lange slanke lijf en de bliksem lichtte op
rondom haar en de golven klotsten tegen haar
voeten en alles maakte dat ze leek op Medea
die van haar strijdwagen was afgestapt of de
Sybille
En toen ze zag dat ik veilig was aangekomen,
begroette ze me niet, zoals je zou verwachten,
maar riep me toe: “Ah, can’ della Madonna,
che esto il tempo per andar’ al’ Lido!”
[Oh, hond
en reageerde zich af met het uitfoeteren van
de gondoliers die de “temporale” niet hadden
zien aankomen.
4.
Alles is al eens een keer gebeurd
in Venetië
en alles is al eens een keer
beschreven
Als ik in het beroemde
café Florian kom
heeft een kunstenaar
de glazen
beplakt
met kleurige abstracte prentjes
Er ligt een boek bij met foto’s
die moeten bewijzen
aan de argeloze voorbijganger
dat dit kunst is
en geen flauwe kul
Als ik het paleis bezoek
en ik voel
hun weergaloze macht
gesublimeerd in
grandioze zalen
verluchtigd
met onsterfelijke kunstwerken
en ik realiseer me
dat de macht is verdwenen
en de kunst is gebleven
dan haal ik opgelucht adem
Er is nog hoop voor
Deze wereld
Kunst is alles in Venetië
Alles is kunst
JEAN MARIE RIVIèRE IS DOOD Parijs 29 juli ‘88/Leliestad 2 sept.’88
Vlezige man in witte smoking
Locomotief van het Parijse
nachtleven
Gastheer
l’Alcazar en later Paradis Latin
Hij is dood
en de prachtige spektakels die
hij creëerde
zijn ook dood
Maar als ik aan hem denk
klappen de glittertrappen
van alle kanten door mijn
herinnering tevoorschijn
en springen uit de coulissen
en dalen vanuit de nokken
van het theater
de clowns, de naakte vrouwen
travestieten, wandelende rinocerossen
herten en panters
jongleurs en freaks
aangevoerd door hem
en door zijn team van obers
terwijl een kogelronde
tangozanger
verkleed als spiegelbol
- langzaam ronddraaiend
- duizenden lichtvlekjes rondstrooiend
een vurige tango play-back’t
2.
Mijn vriendje Dave
- die de show-business ontdekte
- bij kindercircus Elleboog
- en daar leerde jongleren en een “act” maakte
- maar zijn naam niet geschikt
-
achtte:
- en toen maar een ander vulpenmerk uitkoos:
- Dave Parker
Mijn vriendje Dave
die zelf werkte in de Crazy Horse
tussen de strippende dames
wist me te vertellen
dat Jean Marie altijd ’s nachts
repeteerde
Na de voorstelling
tot ’s ochtends vroeg
telkens weer
nieuwe ideeën uittestend
Het mooiste meisje
liet-ie opkomen als grommende
panter
erotisch draaiend
met haar
melkboerenmeisjesbillen
waarmee hij haar
omhoog wist te tillen
tot ’t hottest item
van Parijs
Ingewikkelde
theater-machinerieën
ontwierp-ie
zodat uit de lucht
een vliegtuig neer kon dalen
dat het publiek beschoot
met vuurspuwende mitrailleurs
op zijn beurt aangevallen
door nepsoldaten
uit de eerste wereldoorlog
bijgestaan door de obers
met knallende champagnekurken
die hun voorraad ijsgekoeld hielden
in omgekeerde hoge hoeden
Waar zijn de stralende vedettes gebleven
de sterren in de zaal en op ’t toneel
sophisticated, stijlvol, elegant..
“Where are you from?”
vraagt de presentator nu,
hij draagt een witte smoking
“From North Carolina”
roept de huisvrouw
en de presentator antwoordt
“Oh lala [knipoog], are you alone!”
[gejuich
Ik zit alleen
en zie mijn eigen schimmenspel
terwijl uit de lucht een
bonbondoos zakt
waaruit een bepoederde
negerin stapt
die Godbetert
ook nog
Josephine Baker vermoordt
met een blaartrekkende
imitatie
Jean Marie, waarom
gooi je ze d’r niet uit
of waarom laat je die Amerikaanse huisvrouw
niet spelen door een travestiet
en die valse accenten
van die presentator:
Cover die met variétémuziek
Of laat ‘m neerschieten
door je vliegtuig
of laat ‘m spartelend
in de nok verdwijnen
met een strop om zijn nek
en laat de bühne exploderen
en als dan de rook optrekt
en het orkest een schetterende
“touche” inzet
sta je daar zelf
in je witte smoking
met brandende broekspijpen
en smeulende revers
en vuurspetterende ogen
en roodgloeiende wangen
van opwinding over dit
schitterende
theatereffect
Jou waardig!
MET DE SLAAPTREIN VANUIT PARIJS
1 juli ‘81
De situatie: ’s avonds in het gangetje
armen op de stang onder het raam
compartiment in de rug
Wanneer iemand langs wil: armen los, bil tegen de deur
Uitzicht: [zoals bij elke stad vanuit elke trein]
de ingewanden
Op ’t meeslepende rythme, voorgeslagen door
wielen, rails en biels
telkens weer een snelle blik in andermans huis
andermans leven
voldoende, vaak, voor een totale afkadering
van zo’n bestaan
De kamer, het vermoeide soort gordijnen
het half afgehaalde bed
de strijd half opgegeven
het café om de hoek
flipperkast, pastis, gesprekken,
de weg naar huis
langs spaarzame straatverlichting
de open ramen, etensluchtjes
de rancuneuze vrouwenstemmen
de t.v. met teveel bassen in het geluid
de kinderen die langs je benen schieten
op jacht, niet wetend
dat ook zij niets zullen vangen.
En dan de buitenwijken
de kleine paradijsjes
huisjes met tuintjes
moestuintje, sla, sperziebonen
autosloperij
caravan, caravan, konijnenhokken
villa Mon Repos, Ça m’Suffit
Een achterneef van “le Douanier Rousseau”
heeft ergens ineens een meer aangelegd
op 4 bij
en wilde bosschages
en opgezette beesten
Een vos, een poot licht opgeheven
kijkt voorzichtig langs een struik
De jager is een tuinkabouter
Twee oude mensjes onder de overblijfselen
van een weelderige boomgaard
waar de flatblokken al
overheen woekeren
Weer moestuin, moestuin
en schuurtjes, autowrakken
’s Avonds van het werk in Parijs
Urenlang reizen, metro, train de banlieue
om dan te kunnen rusten
uitkijkend op: blaadje sla aan voeten in tuin
autowrak links en recht vooruit
trein die langsdendert
Volgende etappe: les Villes Satellites
Ambitieuze Franse architecten die willen bewijzen
dat Le Corbusier niet voor niets heeft geleefd
Voorlopig echter lijken hun werkstukjes meer geïnspireerd
door de covers van een science-fiction pocket
uit 1950
Champignonachtige bouwsels, omgeven door staketsels
waarbij de eenvoudige rechthoek
geen bestaansrecht meer heeft
en wanneer het er toch weer van komt
toch tenminste onderbroken door schuine kleurstrepen
Achter de zwarte gaatjes
huizen de nieuwe holenmensen
3 gaatjes per eenheid
twee eenheden per gezin
Zo kun je het jezelf toch heel comfortabel maken
als je erin trekt met t.v.
wasmachine, fornuis, bankstel
slaapkamerameublement
en als je goed propt heb je
3 kamers, keuken en badkamer/w.c.
Vanuit de verte heeft het stadje ook al de vorm van een champignon
Een verstarde momentopname
van een atoomontploffing
En dan het platteland, la campagne
Als het aan Marie Antoinette had gelegen
Leefden we allemaal als herdertjes
En melkmeisjes
Maar het heeft niet zo mogen wezen
Er moest zo nodig een revolutie komen
en ook de E.E.G. weet niet de oplossing voor het
landbouwprobleem
Maar buiten het raam ligt
De landelijke idylle voor ’t grijpen
Boerderijtje
glooiend weitje
kronkelend beekje
een paar koeien onder een overhangende boom
Het voordeel van een trein is: hij gaat voorbij
Want ook hier vind je waarschijnlijk
drassige grasvelden
tochtende deuren
lekkende daken
klemmende ramen
mond en klauwzeer
plastic zakken
tochtige koeien
chemisch afval
en niet te vergeten: de trein
die, nergens rekening mee houdend
een streep trekt
door de dagdromen
die elkaar nastaren
zwijgend en zonder groet.
GEDICHT MET VOETNOTEN 4 juli 1981
Een vers over rozen
Is dat nog mogelijk in deze tijd?
Noot: Maar het zijn roze theerozen, sterk geurend
Waar het Zuid-Franse stadje Vence beroemd voor
Was
Indertijd
Maar die nu de strijd hebben moeten opgeven
Tegen kasproducten
De tinten van roze zijn onbeschrijfelijk
Gewoon mooi, dus
De ochtendwind waait telkens weer
Die geur naar me toe
Noot: De situatie is als volgt:
Een oude, roze geverfde boerderij
Een half verwaarloosde tuin
Met olijfbomen op terrassen met stenen muurtjes
Een houten tafel
Een keukenstoel
Een bos rozen in een blauwe vaas
Het blauw een toevallig zeer goed gelukt
Industrieel product
De zon, zo vroeg in de ochtend, dwars over de boomtoppen
En dwars door de bovenste blaadjes
Van het boeket
Ze doorzichtig makend
Als eierporcelein
Noot: Japanners zijn te benijden
Die via een stel literaire afspraken
Nog steeds hun ontroering over
De fenomenen der natuur
Kunnen vastleggen
Het noemen
Of de berg Fuji Hama
Bepaalt voor de lezer het seizoen
En daarmee de sfeer van het vers
Ik daarentegen
Wanneer ik “roos” neerschrijf
Zie ik briefkaarten uit 1920
En de Zangeres zonder Naam
En een vriendinnetje uit mijn jeugd
Die “Roosje” heette
En een mop
Van Sam en Moos en Roos
Weg ermee!
Hier in deze Franse tuin
Heb ik geen boodschap aan
Mijn Nederlandse associaties
Een week lang zal ik
Het stervensproces bekijken
Van deze rozen
Majestueus nu nog
In de kracht van hun groei
Dan langzaam verwelkend
een laatste opleving van kleuren en geuren
[Chopin, Liszt, la Dame aux Camelias]
En dan gaan de verwelkte overblijfselen
Op de composthoop
Meest recente reacties
Dag Nico,
Van je mooie, ontroerende optreden tijdens de Brassenshommage in de Nieuwe KHL heb ik een foto gemaakt .Waar kan ik die naar toe sturen?
Groet,karen van den winkel
Beste Nico, we hoorden van vrienden over jouw concerten. Graag komen we op jouw lijst om eens uitgenodigd te worden. Zijn dol of Frankrijk en aznavour!
We horen graag!
Zet je emailadres op deze reactie en je krijgt antwoord
Nico
Goedemiddag Nico,
Graag zou ik meer info krijgen over de Diner-Chansons.
Met vriendelijke groet,
Nicole